Wuběr rěčow:
Nuknica ‒ mała wjes, wjele hosći
Po sydlišćowej formje je Nuknica kulowc. Sydlišćo wobsteji dźensa z pjeć statokow a někotrych dalšich bydlenskich domow a hospodarskich twarjenjow. Hač do gmejnskeje reformy dnja 1. januara 1974 běše Nuknica samostatna gmejna z wjesnymaj dźělomaj Kopšin a Prawoćicy, potom bu Nuknica do Chrósćic zagmejnowana.
Woznam městnostneho mjena
Městnostne mjeno da so z moderneho słowa nuknica za „Vorwerk“ wotwodźeć. K tomu hodźa so stare mjenowe formy „Forberg“ a fakt, zo běše Nuknica woprawdźe nuknica Łuha, sčasami tež Klóštra Marijina hwězda. Dokładniše wujasnjenje dopušći wotwodźenka wot „wnuk“, potajkim wnuknica w zmysle „wićežne kubło“. [žórło: Ernst Eichler/Hans Walther: Ortsnamenbuch der Oberlausitz. Akademie-Verlag, Berlin 1975]
Jolka-swjedźeń
W januaru wotměwa so w Brězanec bróžni mjeztym legendarna a jara woblubowana Jolka. Wobydlerjo Nuknicy, Prawoćic a Kopšina kaž tež někotre dalše kreatiwne hłójčki zestajeja a předstajeja dwuhodźinski žortny program ze spěwami, skečemi a rejemi, kotryž młodych a staršich z bliska a daloka přeco zaso znowa zahorja. Po tym dožiwja wopytowarjo wohnjostroj z hudźbu.
Nuckstock open air
Kónc awgusta natwarja sej tu při skale něhdźe 800 lubowarjo metal-/rock-festiwala Nuckstock z tu- a wukraja na jedyn kónc tydźenja swoje stany. Zarjadowar je Barakka z. t.
Wot baraki ...
... k Barakka z. t.
1958 bu Nukničanska baraka natwarjena. Z toho časa wužiwa so přez młodźinski klub a jako towarstwowa rumnosć. Wona słužeše pak w běhu lět tež jako gmejnski zarjad, gmejnska biblioteka, Konsum, pěstowarnja a poradźowarnja za maćerje.
Dźensa je wona sydło towarstwa Barakka z. t., zarjadowarja Nuckstock-festiwala.
Kolebka tachantskeho dekana steješe w Nuknicy
Matej Kućank narodźi so 1776 jako syn bura Symana Kućanka w Nuknicy a zemrě 1944 w Budyšinje. Wón běše wot 1841 tachantski dekan w Budyšinje a wot 1842 prefekt wobeju Łužicow. Za swoje zasłužby we wobłukomaj dušepastyrstwa a šulstwa w Budyšinje bu 1831 k ryćerjej Kralowsko-Sakskeho ciwilneho zasłužbneho rjadu pomjenowany. Wón běše čłon Hornjołužiskeje towaršnosće wědomosćow.
Na ležownosći něhdyšeho Kućankec kubła steji dźensa „blok“. Wjaceswójbny dom z wosom bydlenjemi bu 1970 za přistajenych ratarstwa twarjeny.
Statoki so palachu
W Nukničanskej chronice čitamy, zo je so tu nimale kóždy burski statok znajmjeńša jónu palił abo so samo wotpalił.
1869
W nocy wot 29. na 30. awgust wotpali so w Nuknicy Großec kubło Jurja Jaworka, kotryž kubło tohodla dale won twarješe.
1870
Wulki woheń je w Nuknicy wudyrił. Přez błysk wotpali so Ryćerjec (pozdźiši wobsedźerjo Dučmanec, Donatec a potom Lajderec, dźensa Brězanec) kubło. Wot błyska bu młoda žona trjechena a morjena. Dospołnje wotpaliłoj stej so Kralec a Jaworkec statokaj. Třěše běštej ze słomu krytej.
1876
Dnja 7. septembra zadyri w připołdnišej hodźinje błysk do Ryćerjec kubła, mori žonu při kachlach a cyłe kubło so hač do hródźow wotpali.
1890
Dnja 19. januara wotpalichu so w Nuknicy bróžeń, konjenc a hospodarske twarjenja kublerja Pětra Smoły.
1963
Paleše so zaso pola Jaworkec.
Nukničanska chronika
1512
Mjeno woznamjenja wićežne kubło, štož němskemu wudwór wotpowěduje.
1600
Nuknica rěkaše němsce sčasami "wudwór".
1703
Prěnju znatu statistiku je farar Zynda z Chrósćic nastajił. Tuž je w Nuknicy sydom domow, w nich pjećapjećdźesać katolikow a třo protestanća.
1869
W jednej nocy w awgusće wotpali so w Nuknicy kubło Jurja Jaworka, kotryž je tohodla dale won twarješe.
1870
Wulki woheń je w Nuknicy wudyrił. Přez błysk wotpali so Ryćerjec kubło (pozdźiši wobsedźerjo Dučmanec, Donatec, Lajderec a potom Brězanec). Přez błysk bu młoda žona morjena. Dospołnje wotpaliłoj stej so Kralec a Jaworkec statokaj, třěše běštej ze słomu krytej.
1871
1. decembra ličenje ludu w serbskich wosadach
Chrósćicy su najwjetša wosada, do njeje słušeja: 3559 katolikow, z nich bydli 3058 we wosadnych wsach a 501 we wsach lutherskeje wosady. We wjesce Nuknica samej je 69 katolikow.
1876
W septembrje wokoło připołdnja dyri błysk do Ryćerjec kubła, mori žonu při kachlach a spopjeli kubło hač do hródźow.
1890
W januaru wotpalichu so w Nuknicy bróžeń, konjenc a hospodarske twarjenja kublerja Pětra Smoły.
Nuknica, Prawoćicy a Kopšin leža při hranicy Kamjenskeho wokrjesa na Budyski wokrjes a tworjachu gmejnu Nuknica.
1892
Po Rychtarju kupi wobsedźer skały Lebza w Nuknicy k swojej skale w Hórkach tež hollandski wětrnik.
1897
Surowe złóstnistwo sta so na 41-lětnjej šijerce knjeni Dźemerjowej z Noweje Jaseńcy. Wona bu mjez Nuknicu a Nowej Jaseńcu wumocowana a zadajena. Wotročk Jurij Hejduška z Wěteńcy bu na zakładźe krejnych slědow na swojej drasće lepjeny. Wotročk, kiž pola kublerja Donata w Nuknicy w słužbje steješe, wuzna na druhi dźeń njeskutk.
1909
Nuknica, Kopšin a Prawoćicy mějachu wobstatk nimale połsta koni.
1912
Ličenja skotu buchu we wsach Nuknica, Kopšin a Prawoćicy přewjedźene.
1914
Znowa paleše so pola Wawrikec, dźensa słuša statok Nukec młodej swójbje.
1926
Puć mjez Nuknicu a Lejnom bu twarjeny.
1958
Kónc pjećdźesatych lět bu spódk za Nukničansku baraku wuzběhnjeny a fundament sadźeny. Tute dźěła buchu wot młodostnych wsow Nuknica, Prawoćicy a Kopšin přewjedźene. Tehdyši wjesnjanosta knjez Weclich běše baraku namakał, kotraž měješe so wottorhać.
Z tym měješe gmejna Nuknica rumnosć za młodźinu a k přewjedźenju zhromadźiznow. Tež gmejnski zarjad a gmejnska biblioteka běštej w barace krute městno namakałoj.
Při dróhotwarje za Brězanecami do Lejna móžachu młodostni pomhać. Tute dźěła buchu wot gmejny płaćene. Za tute pjenjezy móžachu so potom sportowe nastroje (syće, volleyball, kopańca) kaž tež sportowa drasta kupić.
1960
W tutym lěće załožichu Nukničanscy burja ratarske podrustwo.
Woni dźěłaja tuchwilu z tymi z Chrósćic hromadźe w ratarskim prodrustwje (skótna produkcija) Nuknica.
Wot zawrjenja Nukničanskeje skały wužiwa młodźina wokolnych wsow w lětnich měsacach tute městno ke kupanju. Nukničanska skała je so w běhu zašłych lět z wodu napjelniła.
1963
Paleše so zaso pola Jaworkec.
1969
Ratarske prodrustwo typ III "Domowina" w Chrósćicach, wokrjes Kamjenc, zjednoći so z LPG typ III w Nuknicy. Zdobom wobzamknu ratarske produstwa přihot kooperatiwneho wotrjada rostlinska produkcija.
1970
W tutym lěće bu na zapadnej kromje wsy bydlenski blok z wosom bydlenjemi za přistajenych ratarstwa natwarjeny. Jako nawoda wotrjada bu Jurij Weclich z Nuknicy powołany.
1973
Spěšne jednanje zadźěwaše wulkemu wohenjej. Přez spěšne a rozhladniwe jednanje kaž tež dodźerženje wohnjoškitneho porjada móžeše so LPG "Łužica" w Nuknicy před wulkim wohenjom zachować.
1974
K dalšemu zwyšenju skótneje produkcije w ratarstwje so w Nuknicy ze swójskej twarskej brigadu hródź k plahowanju młodeho skotu dotwari.
Přez zjednoćenje wsow Hórki, Prawoćicy, Nuknica, Kopšin a Kozarcy do wulkogmejny Chrósćicy rozšěri so teritorij gmejny.
1977
K prěnjemu razej wotměje so wjesny swjedźeń w Nuknicy.
1987
W nowembrje swjećeše monsignore Salowski nowu hródź w Nuknicy, nazymu bu twar noweje hródźe zakónčeny.
W tutym lěće ličichu w Nuknicy 84 wobydlerjow.
1988
Njedawno bu twar trafostacije realizowany.
1990
W měrcu bu sirena w Nuknicy přez firmu Jakubaš reparowana.
Twar milinoweje syće wot Nuknicy přez Prawoćicy a dale do Chrósćic bu přewjedźeny.
1993
W tutym lěće bu žiwy płót při kulturnej barace sadźany.
1995
Wobstejacy młodźinski klub w Nuknicy ma so dale motiwować a so wot gmejny podpěruje. Za porjad ma nowy klubowy porjad wudźěłać.
1996
Po statistice bydla tu 36 žónskich a 33 muskich wobydlerjow.
Nukničanska wohnjowa wobora wobsteji z něšto mjenje hač dwaceći čłonow.
Kónc nowembra bu z twarom chódnika před kulturnej baraku započate.
Móst na puću z Nuknicy do Pozdec je so sypnył a bu z pomocu gmejnskich dźěłaćerjow zaso natwarjeny.
Wjesny puć bu wobnjowjeny a sporjedźeny.
W depoće wohnjoweje wobory bu nowy wjerch zatwarjeny.
1999
W januarje wotmě so k prěnjemu razej Nukničanski Jolka-swjedźeń.
In diesem Jahr wurden in Nucknitz 64 Einwohner gezählt
Póndźelu, 04.10.1999, zahaji so twar přijězda wot wokrjesneje dróhi k započatkej wsy. Za tutón projekt měješe gmejna štwórć miliona eurow do hospodarskeho plana přiwzać. Tutu sumu měješe gmejna jako swójski podźěl nałožić. Přidatnje přińdu hišće spěchowanske srědki z wosebiteho programa za komunalny dróhotwar.
2000
W gmejnje Chrósćicy wobsteja tři wohnjowe wobory (Chrósćicy, Hórki a Nuknica). Zasadźenskim mocam steja tři jězdźidła a tři gratownje k dispoziciji.
Po statistice bydli tu 32 žónskich a 30 muskich wobydlerjow.
2002
Busowe zastanišćo Kopšin-Nuknica dóstanje čakansku chěžku.
We wsy so tohorunja nowa busowa čakarnja twari.
2004
Twari so wohnjowoborne twarjenje za Dobrowólnu wohnjowu woboru Nuknica.
2007
Kładźe so wodowód w Kopšinje a Nuknicy.
Přizamknjenje na wodowód za Dobrowólnu wohnjowu woboru a młodźinski klub Nuknica.
2017
nošerki narodneje drasty:
Marja Smolina, rodźena 10.07.1924
najstarša wjesnjanka: Marja Weclichowa, rodźena 12.05.1920